ŞAM – Emeviler sahasının göbeğinde yükselen Şam Kılıcı anıtı, geçmişin zaferlerini şimdiki başarılarla bağlayan güç ve yüceliği sembole eden, Suriyelilerin belleğinde kazınan tarihi tanık ve görsel kimlik olarak Uluslararası Şam Fuarı’yla birlikte yerini almıştır.
Tarihçi İmad Armeşi’nin anlattığına göre, Suriyelilerin her gün gidiş ve gelişlerinde önünden geçtikleri bu anıt geçen yy’ın 60’lı yılların başında inşa edilmiştir. Ulusalararası Şam Fuarı’nın 7. Devresinde genişletme çalışmalarıyla eş zamanlı oolarak geldiğini belirten Armeşi, inşa edildiğinden beri fuara katılan ülke bayraklarının platformu olarak bilindiğini, anıtın iki yüzünün bulunduğunu batı yüzünün Emevi sahasına doğu yüzünün ise satış pazarı ile eski Şam fuarı sahasının kapısına baktığını, dahilinde fuara katılan ülke bayraklarının olduğu şeffaf plastikten levhaların koyulduğunu ve bu levhaların katılıma göre her yıl değiştiğini ifade ediyor.
Tarihçi Armeşi inşa dönemini şöyle anlatıyor: İnşasını her gün okula servis aracıyla gidip gelirken her gü iki defa takip ediyordum” diyerek çalışanaların ne kadar zorlu bir çalışma geçirdiklerini ve Şam’ın en önemli eserlerinden bir olcak olan ve 1960 yılının Ağustos ayı sonundan önce fuarın 7. Devresi öncesinde anıtın zamanında teslim edilmesi için ellerinden gelen çabayı harcadıklarını anlatıyor.
Anıt, ziyaretçilerin ve turistlerin pusulası haline dönüşmüştü. Şam ahalisi de uluslararası Şam fuarı alanına yakınlığından ona “Fuar Kolonu” adını verdiler. Resmi olarak da Suriye’nin gücü ve kültürel mirasının delili olarak Şamhalkı nezdindeki konumu itibariyle Şam Kılıcı olarak tanındı.
Şam Kılıcı anıtı onlarca yıl boyunca Uluslararası Şam Fuarı’na özel broşür, poster, ve posta pullarının üzerinde yerini almıştır.
Anıtın tasarımı ve uygulanması hakkında ise Armeşi, birinci tasarımın Mühendis Hişam Muallim’e uygulanması ve inşasının da Mühendis Sami Kadeh’in işrafı altında Mühendis Atıf Suyufi’ye ait olduğunu, Dr. Mühendis Abdulmuhsin Kudmani’nin ise tasarımın son rötüşlerini Suriye ile Mısır arasındaki birlik dönemi esnasında koyduğunu, anıt dahilindeki demir heykelin de zanaatkar Hasan Sado’ya ait oldğunu bildiriyor.
Uluslararası Şam Fuar alanının Uluslararası Şam Havaalanı yolu üzerindeki yeni yerine intikal etmesiyle anıt temel görevi olan katılımcı ülke bayraklarını taşıma görevini kaybettirdi. Bu yüzden Güzel Sanatlar Enstitüsü Rektörü İhsan İntabi’ye anıtın iki yüzeyini yenilemesi için teklif verildi. Sanatçı Abdulkadir Arnaut’un tasarladığı ve rengarenk camlar kullanarak soyut geometrik şekillerle ateş ve gül arasında dekoratif karışımlar yaparak dünyanın en büyük ve en önemli vitray cephelerinden biri haline getirmiştir.
Uluslararası Şam Fuarının 59. devresine hazırlık aşamasında geçen yıl, Emevi sahasının 7 yıl boyunca maruz kaldığı terör saldırıları sonucunda uğradığı tahribattan sonra anıt yeniden restore edilmiş ve yeniden ışıklandırılmıştır. Bu adım Suriye Arap Ordusu kahramanlarının elleriyle çizilen zaferlerin de müjdeleyicisi olmuştur.
Suriyeliler bu yıl da, düzenlenmesi kararlaştırılan 6 Eylül’den 15 Eylül’e kadar sürecek olan 60. dönem Uluslararası Şam Fuarını dört gözle bekliyor.
https://www.youtube.com/watch?v=Y_WmVeKx0jg
S. Şahhut.