Cumhurbaşkanı Esad: Bugün Devletin Ve Kurumlarının Genel Rolü, Politikaları Ve Yönelimleri Hakkındaki Vizyonlarla İlgili Bir Geçiş Aşamasındayız

ŞAM (SANA) –  Cumhurbaşkanı Beşar Esad, genel olarak devletin ve kurumlarının rolü, politikaları ve yönleri hakkındaki vizyonlarla bağlantılı gelişimsel geçiş aşamasının bir parçası olmanın Halk Meclisi’nin görevi olduğunu vurgulayarak, tüm umutlarımızı Halk Meclisi kurumuna bağlayabileceğimizi çünkü bu kurumun herhangi bir ülkedeki en yüksek kurum olduğuna dikkat çekti.

Bugün Halk Meclisi üye seçimlerinde oyunu kullanırken yaptığı açıklamalarda, gazetecilerin devam eden milletvekili seçimleri ve güncel siyasi gelişmelere ilişkin sorularını yanıtladı. Cumhurbaşkanı Esad şunları söyledi: ‘’Türkiye ile ilişkileri geliştirmeye yönelik her türlü girişime olumlu bakıyoruz, bu normal bir durum ve kimse komşularıyla sorun yaratmayı düşünmüyor ama bu, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşmeye kuralsız gideceğimiz anlamına gelmiyor.’’

Cumhurbaşkanı Esad’ın gazetecilerin sorularına verdiği yanıtlar şöyle:

Soru:

Bugün Suriye Arap Cumhuriyeti genelinde önemli bir seçim yaşanıyor. Bundan ne bekleyebiliriz? Gerçi yeni bir şey olmayacağını söyleyen sesler de var.

Cumhurbaşkanı Esad:

‘’Bu şu anlama geliyor: Halk Meclisi kurumundan bahsetmek istersek tüm umudumuzu ona bağlayabiliriz, zira o herhangi bir ülkedeki en yüksek kurumdur. Eğer umutları yerleştiremezsek ve onların üzerine beklentiler inşa edemezsek, başka hiçbir şeye dair umudumuz kalmaz. Beklentilerin olması doğaldır… Bu şu anlama geliyor: Halk Meclisi kurumundan bahsetmek istersek tüm umudumuzu ona bağlayabiliriz, zira o herhangi bir ülkedeki en yüksek kurumdur. Eğer umutları yerleştiremezsek ve onların üzerine beklentiler inşa edemezsek, başka hiçbir şeye dair umudumuz kalmaz. Beklentilerin olması doğaldır.  Burada beklediğimiz hiçbir şeyde değişiklik görmeyeceğiz. Kurumlar insanlar üzerine kurulmaz. Kurumlar sistemler üzerine kurulur. Kişi önemlidir ama sistemden sonra birinci aşamada değil ikinci aşamada gelir. Bir sonraki Halk Meclisi sistemini geliştirecek miyiz, geliştirmeyecek miyiz? Dolayısıyla sorunuzun ikinci kısmına dönersek, değişim yok, o zaman bu soruyu onlarca yıl boyunca kendimize sorarsak, isimler değişir, yüzler değişir, zihniyetler değişir çünkü her insan toplumun bir köşesine aittir.  Ama hiçbir şey değişmiyor neden? Çünkü sistem değişmiyor, sorun şu;  Elbette değişti ve gelişti ama belli sınırlar dahilinde Halk Meclisi kurumu üç sistem tarafından yönetiliyor: Birincisi anayasa, Halk Meclisinin rolü konusunda anayasa belli, ikincisi ise hukuk.  Kanun da açık ve her kanun gibi değişiklik yapılması gerekebilir. Bu konuda bir sıkıntı yok ama sorun kanunda değil. Benim açımdan değişim ve sorun Halk Meclisi’nin tüzüğündedir çünkü bu konseyin rolünü belirleyen mekanizmaları belirleyen şey budur.’’

Soru:

Sayın Cumhurbaşkanı, seçimler Suriye’nin geleneksel bir istasyonu olarak değerlendiriliyor. Mevcut parlamento seçimleri daha önceki parlamento seçimlerinden gerek süreç gerekse mekanizma açısından nasıl farklılaşıyor?

Cumhurbaşkanı Esad:

”Şu anda fark, kişilerin farkı ne olursa olsun, bugün var olan asıl farklılık, en büyük oy bloğu olan iktidar partisi Baas Partisi’nin izlediği mekanizmadır.

Farklı sonuçlar gördük. Memnun olan da var, memnun olmayan da var sonuçta buna “uzlaşma” partisi denildi ama ben bu noktaya odaklanmıyorum, odaklanıyorum. bu sahnede… Demek istediğim, yıllardır seçme hakkının anayasal bir hak olduğundan bahsediyoruz ve çatışma, savaş çatışması ile anayasanın çatışması, devletin özünü temsil eden anayasanın korunmasıydı. Artık bu konu geride kaldı.  Bugün bir geçiş aşamasındayız; genel olarak devletin ve devlet kurumlarının rolüne, genel olarak politikalara ve eğilimlere ilişkin vizyonlarla bağlantılı bir geçiş aşamasındayız. Bu aşamanın, bir gelişim aşamasının parçası olmak Halk Meclisinin görevidir…”

Soru:

Sayın Cumhurbaşkanım, seçimler dışında Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan sizinle birden fazla kez görüşmek istedi.. Herkesi ilgilendiren soru şu: Cumhurbaşkanı Beşşar Esad, Cumhurbaşkanı Erdoğan’la görüşerek bu girişime yanıt verecek mi?

Cumhurbaşkanı Esad:

”Benim konumumdan ve onun, iki ülkedeki güç piramidinin tepesindeki yetkililer olarak konumundan, görüşme sonuç verirse, kucaklkalama, sitem ve bütün kırgınlıkları unutarak barşıma  ülkenin çıkarına olursa, o zaman yaparım… Ama sorun burada değil, görüşmenin içeriğinde… Görüşmenin bir amaca ulaşmak için bir araç olduğu dikkate alındığında…Görüşmenin teklif edilmesi önemli olabilir. Amaç nedir? Amacın ne olduğunu duymadık… sorunu çözmek… ilişkileri geliştirmek… normale döndürmek… İlk sorduğumuz soru şu: İlişkiler 13 yıl önce neden normal seyrinden saptı? Hiçbir Türk yetkilinin bu konuda açıkça konuştuğunu duymadık. Pek çok vesileyle ve açıklamada söylediğimiz gibi, ilişkiyi geliştirmeye yönelik her türlü girişime olumlu bakıyoruz ve bu da doğaldır ki kimse komşularıyla sorun yaratmayı düşünmez. Ancak bu, kuralsız gideceğimiz anlamına gelmiyor. Görüşme bir araçtır ve araçların üretebilmesi için kurallara ve işleyen referanslara ihtiyacı vardır. Bu yöntemin bir noktada başarısızlığa uğraması daha kötü bir yöne gitmemize ve daha yüksek bedel ödememize neden olabilir. Bu nedenle Suriye, düzeyi ne olursa olsun görüşmenin gerekli olduğu konusunda ısrar etti. Genel olarak iki cumhurbaşkanının görüşmesinden bahsetmiyorum, görüşmeler durmadı ve devam ediyor, bazı arabulucuların güvenlik düzeyinde düzenlediği bir görüşme var, biz de olumluyduk….Türk Dışişleri Bakanı,  Suriye ile gizli görüşmelerimiz olduğunu söyledi … Suriye’de bizim için gizli olan hiçbir şey yoktur. Göüşme olduğunda açıklayacağız çünkü gizli bir şey yok ama siyasi irade olmadığı için sonuç göremedik. Peki soruyoruz, görüşmenin  referansı nedir? Bu atıf, teröre destek ve Suriye topraklarından çekilme olarak ifade edilen sorunun nedenlerini ortadan kaldırmak mı yoksa sonlandırmak mı olacak? Sorunun özü bu, başka bir nedeni yok.  Bu esas tartışılmıyorsa görüşme ne anlama gelir? Sonuçlara ulaşan bir iş arıyorsak, göüşme olsun, olmasın hiçbir tedbire karşı değiliz….Önemli olan Suriye’nin ve Türkiye’nin çıkarlarını aynı anda sağlayacak olumlu sonuçlara ulaşmamızdır.”

Soru:

Sayın Cumhurbaşkanı, dün Türkiye Dışişleri Bakanı ilişkilere geri dönülmesinin gerekliliğinden bahsetmiş ve dostlara bu konuda baskı yapma çağrısında bulunmuştu. Suriye bugün normalleşmeye hazır mı ve bunda Suriye dostlarının rolü nedir?

Cumhurbaşkanı Esad:

”Son birkaç yıldır normalleşmeyi destekleyenler de, normalleşmeye karşı olanlar da olsa, normalleşme tabirini yanlış kullanıyoruz. Normal ilişkilere ulaşmak için normalleştiğimizi söylemek kendi içinde pek de hoş olmayan çelişkili bir ifadedir, çünkü normalleşme mecburidir, doğallık ise kendiliğindendir. Normalleşme ve normale dönme bir arada olamaz. Siyonist bir varlık olan “İsrail” gibi işlerin mantığının dışında anormal bir düşmanla normalleşme terimini kullanabiliriz.  “normalleştirmemizi” söylemek zorlayıcı bir süreçtir çünkü var olmayan doğal ilişkileri dayatmak istiyoruz. ..Ama komşu ülke ve komşu devletten söz ettiğimizde ve yüzyıllara dayanan ilişkiler söz konusu olduğunda, ilişkilerin tamamen normal olması gerekir. Normalleşme tabiri yanlıştır. Eğer normal ilişkilere ulaşmak istiyorsak ve tabii ki Suriye’de de aradığımız şey bu, ne olursa olsun… İşgal ülkeler arasındaki normal ilişkilerin bir parçası olabilir mi? Terörizmi desteklemenin ülkeler arasındaki normal ilişkilerin bir parçası olması mümkün mü? … bu imkansız.. Normal ilişkiden bahsedecek olursak, bu sahnede anormal olan her şeyi dolaşımdan kaldırmamız gerekiyor. İşgal anormaldir, terörizm anormaldir ve uluslararası hukukun ihlali anormaldir…Komşu ve komşu olmayan ülkelerin egemenliğine saygısızlık anormaldir … Anormallikler ortadan kalktığında ilişki normalleşmeden, zorlayıcı önlemler olmadan ve hükümetlerin görüşü olmadan normal olacaktır. Doğal olarak savaştan önceki haline dönmeye doğru ilerleyecek…Hele ki bu doğal ilişkiler, Türk yetkililerin bahsettiği sınırların korunmasının, daha önce olduğu gibi, bu doğal ilişkilerden kaynaklandığının ve sınırların sakin olduğunun kanıtıdır. Suriye, sınırın her iki tarafının güvenliği ve terörle mücadele konusunda çeyrek asırdan fazla bir süredir taahhüt ettiği taahhütlere her zaman sadık kalmıştır. Biz Türkiye ile normal ilişkiler meselesine böyle bakıyoruz.”

Soru:

Peki dostların rolü ne Sayın Cumhurbaşkanı?

Cumhurbaşkanı:

”Dostkar neyden bahsettiğimizi çok iyi biliyorlar ve beş yıl önce gerçekleşen ilk girişimden bu yana bu durumu biliyorlar. Bu arada girişimlerden söz etmek yeni ama girişimlerin başlangıcı beş yıl önceydi. Beş yıl içinde aynı durumu tekrarlarız, nedenleri ortadan kaldırırsanız sonuçlar ortaya çıkar. Siyasi taktiklere, medya taktiğine, akrobatik hareketlere gerek yok… Biz buna ulaşacağız, arkadaşlarımız da bunu destekliyor. Hele ki Türkiye ile aramızdaki sorunların çözümü için inisiyatif alan dostlar uluslararası hukuka bağlı oldukları için….Yani bizim talep ettiğimiz şey Suriye için bir haktır ve bu, kimsenin itiraz edemeyeceği uluslararası bir hukuktur… Bazen bazı tedbirlerin alınmasını talep edebilirler. Bu diyaloga ve tartışmaya tabidir ama prosedürler başka, prensibin dışına çıkmak başka şey…Ulusal çıkarlarımızı üzerine inşa ettiğimiz ilkelerin dışına çıkamayız.”

Soru:

Sayın Cumhurbaşkanı, bazıları bu şartları imkansız olarak nitelendiriyor.Şam için bu koşullar prensip midir? Bugün onlar olmadan normalleşme yolunda herhangi bir adımdan söz edemeyeceğimiz bu temel talepler midir? Yoksa müzakere sürecine dahil edilebilir mi ve tamamlanması için bir zaman çizelgesi belirlenmesi ve bunun zamanında tamamlanması konusunda mutabakata varılabilir mi?

Cumhurbaşkanı:

Kimisi koşullardan bahsediyor, biz koşul koymuyoruz, kimisi de talepten bahsediyor, belki şartlardan daha yumuşak bir dille, talep koymuyoruz… Yani bizim bahsettiğimiz koşullar veya talepler değil, gereksinimler ve terim farklı… Dünyadaki herhangi bir şeyin sağlıklı sonuç almasını istiyorsak, ona uygun ortamın sağlanması gerekir…. Buna gereksinimler denir. Siyasi bir ilişki varsa, sonuçlarına ulaşabilmek için belirli gereksinimlere ihtiyaç duyar… Herhangi bir grup insan, şirket veya ülke arasında gereksinimlere ihtiyaç duyan bir ekonomik ortaklık ilişkisi, ortak bir proje varsa… o zaman gereksinimler olmadan süreç başarılı olmaz… Bahsettiğimiz şey, ülkeler arasındaki ilişkilerin doğası gereği getirilen gereklilikler. Bu gereklilikler uluslararası hukukta ifade ediliyor. Burada esas noktaya dönebiliriz: Bu ilişki uluslararası hukuk olmadan yürüyebilir mi? Geçmişten açıkça bahsetmeden.. Bütün bir bölgenin yok olmasına, yüzbinlerce kişinin ölümüne yol açan siyasi hatalardan bahsetmeden…. Geçmişin derslerinden faydalanmadan, gelecek nesillerin onun ve tuzaklarına düşmemesinin temellerini atmadan geleceğe doğru ilerleyebilir miyiz?

Soru:

Bugün arabulucu ülkelerin vereceği garantiler, bahsettiğiniz bu gereksinimlere çözüm getirebilir mi?

Cumhurbaşkanı:

Bize hiçbir garanti verilmedi, bu yüzden olumlu bir şekilde ama sadece ilkelere değil, açık ilkelere dayanarak ilerliyoruz.  İlkeler uluslararası hukuk ve egemenliktir … Bu açık bir durum. Ama aldığımızın olumlu sonuç vermesini sağlayacak belli bir metodoloji var. Biraz önce söylediğim gibi, olumlu sonuç alamazsak sonuç olumsuz olur.  Bazıları hiçbir şey kaybetmeyeceğinizi söylüyor. Hayır, bu durumda ya kazanacağız ya da kaybedeceğiz. Ortak düzeyde biz, Türkiye ve müttefiklerimiz, herkes kazanır, herkes kaybeder, taviz yoktur. Gri bir durum yok, dolayısıyla ilkeleri ve gereklilikleri vurguladığımızda bu, katılık veya tereddütten değil, sürecin başarısına yönelik kaygımızdan kaynaklanmaktadır. Bizde bazı insanlar gibi tereddüt ve kibir yoktur. Biz her şeyden önce çıkarlarımızı ararız, ilkelerimiz bunlarla ilgili çıkarlarımızdan kaynaklanır ve onlardan ayrı değildir.

Telegram Kanalımız ||X Platformumuz ||Facebook Sayfamız