Suriye Arap Haber Ajansı – SANA Suriye Arap Haber Ajansı – SANA
DERA – Suriye’nin güneyi Horan Bölgesinde bir ikon sayılan Tel el Eşari dış güçlerin destek ve talimatlarıyla hareket eden kiralık ve radikal terör örgütleri tarafından yağmalanma ve sabotaj saldırılarına maruz kaldı.
Radikal ve kiralık teröristler sistematik saldırılarını başta İsrail olmak üzere işverenleri dış güçlerin emriyle ve Suriye’nin uygarlığına ve insanlık varlığının derinliğini yağmalayıp sabote etme amacıyla uyguladı.
Dera şehrinin yaklaşık 16 km batısında yer alan Tel el Eş’ari, güzel manzaraları, küçük şelaleleri ile Yermük Vadisi üzerinde yer almaktadır.
SANA kamerası tepeyi gezerek, Suriye Arap Ordusunun kahramanlıkları ve fedakarlıkları sayesinde ilin terörden kurtarılmadan önce, yedi yıl boyunca terörşst örgütler tarafından tarihi eserlerinin yıkıma uğratılarak, tarihi eserleinin çalınması yanı sıra, yıkım boyutunu izledi ve kanunsuz kazı çalışmaları sonucunda maruz kaldığı zararları belgeledi.
Dera Tarihş Eserler Dairesi Başkanı Dr. Muhammed el Nasrullah SANA Dera muhabirine yaptığı açıklamada, Tel El Eş’ari’nin patlayıcı maddelerle saldırıya maruz kaldığını, ağır kazı makineleriyle de kazıldığını, yıkımda uzman gruplar taraından muhtelif kazıyıcı aletleriyle kazı çalışmaları yürütüldüğünü belirterek tepe seviyelerinin ciddi şekilde hasara uğradığını ekledi.
El Nasrullah, arkeolojik eserlerin araştırılması ve satılması, çömlek, tunç ve gömüden oluşan tepe içeriğinin çalınması ve komşu ülkelere kaçırılmasının, terörist grupların son yedi yıl boyunca temel hedeflerini oluşturduğuna dikkat çekti.
El Nasrullah,Tel el-Eş’ari’nin, MÖ 3. binyıla kadar uzandığını, öneminin “Mari” ve “Ebla” tarihi şehirlerinden geriye kalır tarafının olmadığını, Roma imparatoru Pompeii’nin M.Ö. 64 yılında kurduğu Dicapulas kentlerinden biri olduğunu, Bilad el Şam böllgesinin en önemli on şehirni içerdiğini bunun yabnı sıra, tepenin batı kenarında, 50 metrelik çapta 7.000 seyirci barındırabilen arkeolojik tiyatrosu içerdiğini ve açıkhava müzesi sayıldığını ancak, geçtiğimiz yıllarda maruz kaldığı saldırılar sonucunda, içeriğinin çoğunun çalındığını ve binlerce yıldır koruduğu özelliklerini değiştirdiğine dikkat çekti.
Tel el Eş’ari’deki son tarihi eser kazı heyetinin 2010 yılında çömlek ve tunç edatların içinde bulunduğu 3000 muhtelif tarihi eser keşfettiklerini, 16’sının orta bronz çağına diğerlerinin ise Roma dönemine dayandığı 21 mezar bulduğuna dikkat çekerek, daha sonra teröristlerin el Eş’ari Beldesini kontrollerine geçirmeleri ve herhangi bir tarafın oraya ulaşmasını engellemeleri sebebiyle bütün kazı çalışmalarının durduğunu açıkladı.
Bölge ahalisi, saldırılar, yağmalama ve kazı çalışmalarına tanık oolduklarını, SANA muhabirine yabancı şahısların geçen yıllar boyunca teröristlerin himayesi altında gelerek kazı çalışmaları yaptıklarını, bazı arkeolojik eserler bulduklarını, bölge uygarlığı ve insanlık mirasının delili olan tarihi önem ve değerlerine aldırmaksızın sattıklarını dile getirdiler.
Terör örgütleri Suriye’deki arkeolojik ve tarihi kentlerle iki şekilde teamülde bulundu, birincisi ek finans kaynağı temin etmek için tarihi eser ticareti ve kaçakçılık kanalı, ikincisiyse Suriye dışında satıp kaçıramayacakları eserleri de yıkmak. Bunun örnekleri ise, geçen yıl 20 Ocak’ta “IŞİD” örgütünün tarihi Tedmur (Palmyra) kentinde, Roma Tiyatrosunun ön cephesi yanı sıra Tetrabylon’u yıkması, aynı yılın 14 Mayıs günü de, Dora Urobus veya Deyrezzor kırsalının Al Bukmal kenti batısındaki Salihiye tarihi eser mevkiinde bulunan heykel ve tarihi eserleri tahrip etmeleridir.
S. Şahhut.
https://www.youtube.com/watch?v=HKAqg-5dEwk
