ŞAM (SANA) – Suriye Kültür Bakanlığı, devrimin tüm aşamalarını; yaşanan olayları, fedakârlıkları ve acıları büyük bir titizlikle kayıt altına alan ve on yılı aşkın süredir sabırla örülen kapsamlı arşiv projesiyle milli hafızaya değerli bir katkı sunan araştırmacı Tamer Türkmani’yi Şam’da düzenlenen bir törende onurlandırdı.
Şam’da Milli Kütüphane’de gerçekleştirilen etkinliğe çok sayıda aydın, gazeteci, araştırmacı ve konuya ilgi duyan isim katıldı.
– 3,5 Milyon Belge… Kritik Bir Tarihin Canlı Tanığı
Gazeteci Hummam Habib’in moderatörlüğünde gerçekleştirilen söyleşide Türkmani, 2014’te kişisel bir girişim olarak başlayan ve zaman içinde ulusal ölçekte bir projeye dönüşen arşiv çalışmasının hikâyesini aktardı.
Türkmani, arşivin 3,5 milyon dosyadan oluştuğunu belirterek, bu kapsamlı arşivde 2,4 milyon video, 160 bin fotoğraf, 650 bin makale ve basın raporu ile çok sayıda kitap, cilt, belge, süreli yayın ve broşürün yer aldığını söyledi. Ayrıca devrim yıllarında hedef alınan bölgelerle ilgili binlerce ek dosyanın da arşivin önemli bir bölümünü oluşturduğunu kaydetti.
Araştırmacı, temel amacının “hakikatin kaybolmasını engellemek” olduğunu ifade etti. Arşivin, hem halkın hafızasını koruyan bir bellek hem de araştırmacılar ile ulusal kurumlar için güvenilir bir başvuru kaynağı niteliği taşıdığını vurguladı.
– Bağımsızlığı Korumada Kararlılık… Teknik ve Güvenlik Zorluklarına Rağmen
Türkmani, arşiv oluşturma sürecinde ciddi teknik zorluklar, güvenlik riskleri ve psikolojik baskılarla karşılaştığını dile getirdi. Yıllar boyunca tamamen bireysel çabayla ve yalnızca küçük bağışlarla yürüttüğü çalışmayı, arşivin bağımsızlığını korumak için bilinçli bir tercih olarak sürdürdüğünü söyledi.
“Ulusal çıkarlara aykırı biçimde kullanılmasına izin vermemek için” arşivi satın almak isteyen maddi ve siyasi teklifleri reddettiğini belirterek, projenin tarafsızlığını ve güvenilirliğini koruma konusundaki kararlılığını vurguladı.
– Adalet Süreçlerinde Kritik Rol
Türkmani, devrim arşivinin gelecekteki geçiş döneminde adalet süreçlerine önemli katkı sağlayabileceğini ifade etti. Arşivin, Suriyelilere karşı işlenen ihlallere ilişkin belgelere dayalı kanıtlar içerdiğini belirterek, bu çerçevede devlet kurumları ve ilgili makamlarla tam işbirliğine hazır olduğunu söyledi.
– Milli Kimliğin Yeniden Tesisi İçin Bir Adım
Tören sırasında konuşan Kültür Bakanı Muhammed Yasin El-Salih, uzun yıllar boyunca yaşanan dışlanmanın ardından milli kimliğin yeniden güçlendirilmesinin önemine dikkat çekti.
“Türkmani’nin onurlandırılması, halkın sesini ve hafızasını koruyan tüm özgür insanlara bir takdirdir” diyen El-Salih, vatandaşlık, aidiyet ve adalete dayanan yeni bir dönemin inşası için çabaların birleşmesi gerektiğini belirtti.
– Belgeleyicilerin Fedakârlığına Resmî Takdir
SANA muhabirine konuşan Türkmani, Kültür Bakanlığı’nın takdirinin “hakikati belgelemek uğruna hayatlarını feda eden herkes adına” verildiğini söyledi. Bu ödülün, olağanüstü koşullarda verilen iletişim ve belgeleme mücadelesinin resmî düzeyde takdir edilmesi açısından büyük anlam taşıdığını ifade etti.
– Toplumsal Hafızanın Korunması Akademik Araştırmalar İçin de Zorunlu
Milli Kütüphane Müdürü Said Hicazi, Türkmani’nin arşivinin Suriye ulusal arşivinin ayrılmaz bir parçası olduğunu belirtti. Bu dönemin belgelenmesinin, halkın hafızasını korumak, hataların tekrarlanmasını önlemek ve ülke tarihinin en kritik aşamalarından biri üzerine bilimsel araştırma yürütmek isteyen akademisyenlerin ihtiyaçlarını karşılamak açısından zorunlu olduğunu söyledi.
– Bireysel Çabadan Milli Hafızaya
Kültür Bakanlığı’nın, Suriye’nin maddi ve manevi mirasını belgelemeye yönelik çalışmalarını sürdürdüğü hatırlatılarak, bu onurlandırmanın, halkın hafızasını ve tarihini korumayı hedefleyen; bilgi, adalet ve milli kimliğe hizmet eden kapsamlı bir ulusal yaklaşımın parçası olduğu vurgulandı.
