خبرگزاری جمهوری عربی سوریه Syrian Arab News Agency
دمشق-سانا
دهم آوریل 2015 برابر با هشتاد و جهارمین سال‌روز درگذشت «جبران خلیل جبران» از نویسندگان سرشناس لبنانی، آمریکایی و خالق اثر بسیار مهم و مشهور «پیامبر» است.
وی در سال 1883 متولد شد. جبران خلیل جبران نویسنده ای است که در ایران نیز محبوبیت بسیار دارد و نویسنده‌ای که آثارش بارها و بارها به فارسی ترجمه شده است.
«جبران خلیل جبران» در ششم ژانویه سال ۱۸۸۳، در خانواده‌ای مسیحی در شمال «لبنان» به دنیا آمد. مادرش «کامله» سی ساله بود که جبران را از همسر سومش «خلیل جبران» که مردی بی مسولیت بود به دنیا آورد.
جبران هشت ساله بود که پدرش به علت عدم پرداخت مالیات به زندان افتاد و حکومت عثمانی تمام اموالشان را ضبط و خانواده را آواره کرد. سرانجام مادرش تصمیم گرفت با خانواده‌اش به آمریکا کوچ کند و در ۲۵ ژوین سال ۱۸۹۵، زمانی که جبران دوازده ساله بود لبنان را ترک و به ایالات متحده آمریکا رفتند و در بوستون ساکن شدند.
جبران از همان ایام نوجوانی به میدان هنر و شعر و نویسندگی قدم نهاد. در بوستون به مدرسه رفت. جبران در سیزده سالگی با هنرمند آمریکایی به نام «فرد هلند دای» آشنا شد و از آن به بعد وارد مسیر هنر شد و آن شخص جبران را با اساطیر یونان، ادبیات جهان، نوشته‌های معاصر و عکاسی آشنا کرد.
اما جبران پس از حدود سه سال اقامت در آمریکا به شوق دیدن زادگاه و عشق به آشنایی با زبان و فرهنگ بومی خویش به وطن بازگشت و در سال ۱۸۹۸ وارد بیروت شد و به «مدرسه الحکمه» رفت. جبران در این دوره کتاب مقدس را به زبان عربی خواند و با هم‌کاری دوستش مجله‌ای به نام «المناره» منتشر کرد که حاوی نوشته‌های آن دو و نقاشی‌های جبران بود.
در هفده سالگی به طراحی چهره بزرگانی چون «عطار» و «ابن سینا» و «ابن خلدون» و برخی دیگر از حکما و نویسندگان پیشین دست زد و پس از پایان تحصیلات رسمی خود برای تکمیل هنر نقاشی به پاریس رفت و طی دو سال اقامت در فرانسه ضمن آشنایی با مکاتب گوناگون هنر نقاشی، کتابی با عنوان «الارواح المتمرده» (روان‌های سرکش) نوشت و در بیروت به طبع رساند.
این کتاب دولت عثمانی را سخت مضطرب کرد. کشیشان کتابش را محکوم کردند و روزی در میدان عمومی شهر انبوهی از این کتاب را به آتش کشیدند و حکومت وقت بازگشت او را به وطن ممنوع کرد. او در آن زمان از دانش‌گاه فارغ‌التحصیل شده بود و زبان‌های عربی و فرانسه را می‌دانست و در سرودن شعر به مهارت داشت.
در این حال اخبار ناگوار از مرگ خواهر و برادر جوان و بیماری مادر به او رسید و او با وجود منع سیاسی به میهن بازگشت. پس از دو سال اقامت در وطن باز سفری به پاریس کرد تا از هنرمندان آن دیار بخصوص «رودن»، فنون صورت‌گری را بیاموزد و استادش چون شعر و نقاشی را در جبران به کمال یافت او را با «ویلیام بلیک»، شاعر و نقاش قرن هجدهم آشنا کرد و معروف است که او را «ویلیام بلیک قرن» خواند.
در سال ۱۹۱۰ جبران بار دیگر به آمریکا رفت و در نیویورک دفتری تاسیس کرد که سال‌ها مجمع نویسندگان و شاعران و هنرمندان عرب و دوستان و شیفتگان آمریکایی او بود. بهترین و پخته‌ترین آثار شعری و نقاشی او در این دوران بیست و یک ساله اقامت در آمریکا شکل گرفت و به صورت کتاب‌ها و نمایش‌گاه‌های متعدد به جهانیان عرضه شد
«بال‌های شکسته» تنها داستان بلند او در مورد عشق، سال 1912 در نیویورک به زبان عربی چاپ شد. جبران در 35 سالگی، اولین کتاب انگلیسی زبان خود را به پایان رساند و با نام «مرد دیوانه» در اختیار طرف‌داران خود قرار داد.
با وجود تمام این نوشته‌ها و فعالیت‌های هنری هنوز موقعیت جبران به عنوان یک نویسنده در جامعه تثبیت نشده بود، تا این که سال 1923 با منتشر شدن کتاب «پیامبر» و استقبال فراوانی که در سراسر دنیا از این اثر شد، او موقعیت هنری خود را به ثبات رساند و در زمانی کوتاه به اوج شهرت و محبوبیت رسید.
سرانجام جبران خلیل جبران در دهم آوریل سال ۱۹۳۱ به علت بیماری در سن 48 سالگی درگذشت و جسدش را به کلیسای زادگاهش بردند. جایی که اینک موزه آثار و اشیای به جای مانده از او نیز هست و هر ساله هزاران نفر از آن بازدید می کنند.
جبران خلیل جبران نویسنده ای است که در ایران نیز بسیار محبوبیت دارد و نویسنده‌ای است که آثارش بارها و بارها به فارسی ترجمه شده است. از او مجموع کتاب‌هایی به زبان‌های انگلیسی و عربی به جای مانده که تعدادی از آن‌ها پس از مرگش چاپ شدند.
م.خ